Co oznaczają kolory umieszczane na czaszy butli gazowych?
Czym jest butla gazowa?
Przenośny zbiornik ciśnieniowy zwany potocznie butlą gazową jest naczyniem służącym do przechowywania i transportowania różnego rodzaju gazów i substancji pod ciśnieniem. Zbiornik przenośny zmienia swoje miejsce między jego napełnieniem i opróżnieniem, a typowym przykładem takiego zbiornika jest np. butla aparatu oddechowego lub do nurkowania. Przenośne butle ciśnieniowe są wykorzystywane w bardzo wielu branżach przemysłowych od zastosowania w pojazdach samochodowych, przechowywania gazów technicznych np. acetylen, tlen, propan – butan, azot i dwutlenek węgla po wykorzystanie w branżach chemicznych do magazynowania i transportu różnych substancji niebezpiecznych.
Aby butla gazowa była niezawodna i przede wszystkim bezpieczna, powinna spełniać odpowiednie normy europejskie i posiadać stosowne certyfikaty dopuszczające ją do eksploatacji. Wszystkie przenośne butle ciśnieniowe powinny być specjalnie oznakowane przez jego producenta.
Co oznaczają kolory butli gazowych?
Kolory na czaszy butli gazowych nie służy do identyfikacji gazu, a jedynie informują nas o właściwościach gazu jaki się w nich znajduje oraz ryzyku związanym z jego użytkowaniem, aby prawidłowo i bezpiecznie się z nim obchodzić. Znakowanie barwne przenośnych zbiorników ciśnieniowych jest określone w części 3 Normy Europejskiej PN-EN 1089-3: 2011 Butle do gazów – znakowanie butli. Znakowanie barwne butli gazowych ma przede wszystkim funkcję informacyjną i ostrzegawczą dla osób, które użytkują przenośne zbiorniki ciśnieniowe napełnione gazami.
Jakie są kolory stosowane w oznaczeniach butli gazowych?
Jeśli górna część butli gazowych, czyli jej czasza jest koloru żółtego, oznacza to iż butla napełniona jest gazem, który ma właściwości toksyczne lub korozyjne. Kolorem czerwonym oznacza się gazy łatwopalne, jasnoniebieskim utleniające, a jasnozielonym duszące. Poniżej przedstawiamy sposoby znakowania butli ciśnieniowych w zależności od rodzaju gazu jaki się w nich znajduje:
tlen techniczny
acetylen
dwutlenek węgla
azot
hel
wodór lub mieszaniny z wodorem
powietrze, mieszaniny gazów obojętnych
mieszanina tlenu ≥23% i gazu obojętnego
amoniak, chlor lub chlorowodór
Warto jeszcze wspomnieć, iż do napełniania przenośnych butli gazowych o poj. pow. 350 cm³ wymagane są kwalifikacje, które wydaje jednostka Dozoru technicznego UDT, TDT lub WDT. Aby dobrze przygotować się do egzaminu przed kwalifikacyjną komisją egzaminacyjną należy ukończyć kurs napełniania butli gazowych, który składa się z zajęć teoretyczno – praktycznych. Program szkolenia obejmuje zagadnienia w szczególności związane z przepisami Dozoru Technicznego, ogólne wiadomości o właściwościach gazów, rodzaje i budowa butli ciśnieniowych, znakowanie barwne butli oraz zajęcia praktyczne podczas, których nauczymy się jak prawidłowo napełniać przenośne zbiorniki ciśnieniowe czyli butle gazowe.